Nút mạch ung thư gan và những thông tin cần biết về phương pháp nút mạch trị K gan

Đối với các trường hợp ung thư gan nguyên phát không phù hợp thực hiện phẫu thuật (u gan đa ổ, u gan kích thước lớn, chức năng gan hoặc tình trạng toàn thân không cho phép phẫu thuật) thì có thể áp dụng các lựa chọn điều trị khác, tiêu biểu là phương pháp can thiệp qua đường mạch máu gan. Chụp nút mạch là phương pháp can thiệp tối thiểu, không điều trị triệt để nhưng có thể cải thiện triệu chứng và kéo dài thời gian công thêm cho bệnh nhân.

Các phương pháp can thiệp qua đường mạch máu điều trị ung thư gan

1 Nút mạch (thuyên tắc mạch)

Là phương pháp tắc mạch máu nuôi khối u gan đơn thuần. Cơ sở sinh lý của phương pháp này là do khối u gan được nuôi dưỡng chủ yếu bằng máu từ động mạch (khác với nhu mô gan lành được nuôi dưỡng chủ yếu bằng máu tĩnh mạch).

Phương pháp nút mạch cắt nguồn nuôi dưỡng khối u gan, khiến khối u chậm phát triển và có thể hoại tử. Tuy nhiên, sau một thời gian, dòng máu sẽ tái thông trở lại hoặc khối u gan huy động nguồn mạch máu nuôi dưỡng khác nên phương pháp này không triệt để, phải làm lại nhiều lần.

2 Bơm hóa chất qua đường động mạch gan

Còn gọi là hóa chất nội động mạch. Bác sĩ sẽ bơm hóa chất chống ung thư vào trong khối u gan hoặc đặt cổng truyền hóa chất vào khối u gan. Phương pháp này được chỉ định cho các trường hợp ung thư gan thể lan tỏa hoặc có nhiều khối u, không thể gây tắc mạch được.

3 Hóa tắc mạch

Hóa tắc mạch còn gọi là tắc mạch hóa dầu. Đây là phương pháp can thiệp qua đường động mạch phổ biến nhất hiện nay trong điều trị ung thư gan nguyên phát. Phương pháp nút mạch kết hợp cả bơm hóa chất vào khối u gan và gây tắc mạch nên khối u gan sẽ bị tiêu diệt bởi 2 cơ chế là tác động trực tiếp của hóa chất và thiếu máu nuôi dưỡng;

4 Hóa tắc mạch vi cầu

Là phương pháp hóa tắc mạch cải tiến, sử dụng các hạt vi cầu (hạt nhựa có đường kính nhỏ cỡ hàng trăm micromet) vừa mang hóa chất vào trong khối u gan vừa gây tắc mạch máu nuôi dưỡng khối u. Phương pháp này tăng khả năng tiêu diệt khối u so với hóa tắc mạch thông thường;

5 Tắc mạch xạ trị

Còn gọi là xạ chiếu trong chọn lọc. Kỹ thuật này thực hiện bơm các hạt vi cầu có gắn dược chất phóng xạ vào khối u gan để tiêu diệt tế bào ung thư (giống hình thức chiếu xạ từ bên trong khối u).

TACE từ lâu được xem là phương pháp điều trị ung thư gan cho các bệnh nhân không thể điều trị triệt để (giai đoạn trung gian), nhằm kiềm hãm sự phát triển khối u gan. TACE được chỉ định cho các trường hợp UTBMTBG mà khối u không cắt được, hoặc có nhiều u ở cả hai thùy, chưa có xâm nhập mạch máu và chưa có di căn ngoài gan, trên bệnh nhân có PS 0-2, chức năng gan là Child Pugh A,B. TACE nên được thực hiện chọn lọc hay siêu chọn lọc để tăng hiệu quả, giảm biến chứng và giảm ảnh hưởng đến phần gan lành quanh u. TACE chọn lọc cũng được chỉ định cho các trường hợp u nhỏ nhưng không thể thực hiện đốt u được do vị trí khó hay do có các bệnh lý đi kèm làm tăng nguy cơ biến chứng. Tuy nhiên, hiệu quả của TACE không quá cao, chỉ khoảng 30-50% bệnh nhân có đáp ứng tốt. Bên cạnh đó, TACE có khả năng ảnh hưởng đến chức năng gan và chất lượng cuộc sống của bệnh nhân nếu được thực hiện nhiều lần. Nhằm cân bằng giữa lợi ích và hậu quả của TACE, việc lựa chọn bệnh nhân để thực hiện TACE phải tuân thủ một số đặc điểm như: chức năng gan, chức năng thận, thể trạng, kích thước, số lượng và đặc điểm khối u. Khuyến cáo mới hiện nay cũng qui định số lượng và kích thước u cụ thể để tránh thực hiện TACE ở bệnh nhân có quá nhiều u và/hoặc khối u quá lớn. Ngoài ra, một khối u có đặc tính dự đoán thực hiện TACE thất bại cũng không nên chỉ định TACE. Các đặc điểm này sẽ do bác sĩ chuyên khoa xác định. Càng thực hiện nhiều lần, hiệu quả của TACE ở những lần sau sẽ giảm dần.   

BSCKI. Đinh Xuân Hà, Đơn nguyên điện quang, can thiệp, Bệnh viện Hữu nghị Lạc Việt cho biết: Nút mạch hóa chất điều trị ung thư gan là phương pháp can thiệp điều trị ung thư gan hiện đại, ít xâm lấn, cho hiệu quả thấy rõ rệt.

Phương pháp này được chỉ định điều trị cho các trường hợp u gan to, nhiều ổ, không còn khả năng phẫu thuật hoặc dùng điều trị như bước đệm trước khi tiến hành phẫu thuật cắt u gan.

Ưu điểm của nút mạch hóa chất đó là:

- Thời gian thực hiện ngắn: Chỉ 45 phút cho can thiệp nút mạch;

- Vết luồn dụng cụ can thiệp rất nhỏ, chỉ tương đương đầu kim lấy thuốc;

- Độ an toàn cao, ít gây tai biến và ít tác dụng phụ so với các cuộc đại phẫu cắt gan thông thường;

- Thời gian nằm viện ngắn (có thể áp dụng cho bệnh nhân ngoại trú).