Chăm sóc người bệnh ung thư gan tốt không chỉ giúp cho người bệnh có được một tâm lý tốt, sức khỏe đáp ứng điều trị mà còn giúp bệnh nhân củng cố được niềm tin trong điều trị để có được kết quả tốt nhất.
Chăm sóc cho người bệnh ung thư gan hàng ngày
Do sức khỏe kém nên bệnh nhân ung thư gan thường có xu hướng nằm nhiều hơn. Do đó người nhà có thể hỗ trợ mát xa hoặc giúp bệnh nhân thay đổi tư thế nằm để tránh bệnh nhân nằm một vị trí quá lâu trở nên khó chịu. Các chuyên gia khuyến cáo bệnh nhân có thể nằm với đệm nước.
Vệ sinh hàng ngày: Người nhà có thể hỗ trợ bệnh nhân những việc sinh hoạt hằng ngày, đặc biệt là việc nặng hay khi bệnh nhân đau đớn, cơ thể khó chịu, không nên để bệnh nhân làm việc quá sức.
Theo dõi tình trạng của bệnh nhân, hỗ trợ hút dịch hô hấp để cung cấp ô xi cho bệnh nhân khi cần nếu như bệnh nhân có khó khăn trong việc điều chỉnh hơi thở.
Sức khỏe của bệnh nhân ung thư gan có thể đột ngột và thay đổi khó lường nên cần bố trí người túc trực để hỗ trợ bệnh nhân. Đặc biệt ở giai đoạn cuối khi bệnh nhân kém tỉnh táo và có thể mê sảng thì người nhà nên hỗ trợ bệnh nhân khi cần gấp như khi đau đớn, thở gấp hay cần đi vệ sinh…
Nếu bệnh nhân xuất hiện tình trạng nguy hiểm như: ảo giác, thèm ngủ, bất an… thì cần thông báo đến bác sĩ.
Nên tăng cường sức đề kháng cho bệnh nhân bằng cách giữ sạch sẽ thân thể, vệ sinh phòng ốc gọn gàng kĩ càng và tạo không gian yên tĩnh, thoáng đãng cho bệnh nhân nghỉ ngơi.
Động viên bệnh nhân, tránh để bệnh nhân căng thẳng, tiêu cực.
Vai trò của dinh dưỡng với người ung thư gan
Trong cơ thể chúng ta, gan có chức năng rất quan trọng giúp lọc các độc tố có hại khỏi máu. Thêm vào đó gan còn chịu trách nhiệm bài tiết mật, chất cần thiết trong quá trình tiêu hóa. Khi bị ung thư gan, chức năng gan suy giảm, điều này có tác động xấu đến cơ thể người bệnh.
Một trong những cách tốt nhất để làm chậm sự tiến triển của bệnh, giúp bảo vệ gan trước những tổn thương của thuốc điều trị, xạ trị giúp người bệnh cải thiện thể lực, nhanh chóng hồi phục là duy trì một chế độ dinh dưỡng lành mạnh, hợp lý. Chế độ dinh dưỡng đúng sẽ giúp làm giảm gánh nặng cho gan và còn tạo điều kiện để tái tạo tổ chức gan, ngăn ngừa sự hủy hoại thêm tế bào gan.
Chán ăn và sụt cân là hai trong số những biểu hiện thường gặp nhất ở những người mắc ung thư gan, khiến người bệnh thường bị suy dinh dưỡng làm giảm phản ứng của cơ thể đối với các phương pháp điều trị ung thư. Một chế độ dinh dưỡng phù hợp sẽ góp phần tăng thêm thể lực, sức đề kháng nâng cao hiệu quả điều trị bệnh. Dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc kéo dài cuộc sống và cải thiện chất lượng sống cho người bệnh ung thư gan.
Chế độ dinh dưỡng cho bệnh nhân ung thư gan
Thực phẩm giàu protein :
Bệnh nhân bị xơ gan và ung thư gan nên có chế độ dinh dưỡng giàu protein, với khoảng 1.2g protein / kg trọng lượng cơ thể.tốt nhất nên sử dụng lượng protein này từ nguồn gốc thực vật để hạn chế hấp thu chất béo và cholesterol từ động vật.
Một số loại thực vật chứa protein cao gồm có : súp lơ xanh, ngô ngọt, khoai tây, đậu lăng, măng tây, đậu hà lan, củ cải trắng, đậu bắp… và đặc biệt là các loại nấm.
Thực phẩm giàu axit amin :
Axit amin rất có lợi cho bệnh nhân ung thư gan vì giúp khôi phục khối lượng nạc của cơ thể, cải tạo trao đổi chất, kích thích quá trình tái tạo gan.
Các loại thực phẩm giàu axit amin như : ngũ cốc, các loại đậu, các loại hạt, các loại tảo biển, sữa, trứng, cá…
Thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất :
Cơ thể bệnh nhân ung thư gan giai đoạn cuối thường thiếu hụt nhiều vitamin và khoáng chất như : vitamin A, B, C và E.
Các loại thực phẩm có hàm lượng Vitamin A, B, C và E cao như : các loại rau ăn lá, các loại củ : cà rốt, khoai tây, trái cây và các loại hạt.
Thực phẩm chứa Magie và Trytophan:
Magie và trytophan là các nguyên tố vi lượng giúp cải thiện tình trạng mất ngủ, sợ hãi và trầm cảm, qua đó hỗ trợ tốt cho quá trình điều trị ung thư gan giai đoạn cuối.
Một số thực phẩm giàu Magie là : hoa quả khô, gạo lức, lúa mì, vừng, hẹ, rong biển…
Một số thực phẩm giàu tryptophan gồm có thịt gà, sữa, thịt bò, chuối tiêu….
Những thực phẩm người bệnh ung thư gan nên tránh
Thực phẩm giàu chất béo: Nên cố gắng tránh xa các thực phẩm chứa chất béo càng nhiều càng tốt. Việc tiêu thụ quá nhiều thực phẩm giàu chất béo có thể khiến cho gan mệt mỏi trong quá trình tiêu hóa thức ăn. Do đó, cần loại bỏ các món chiên, xào, rán… có nhiều dầu trong chế độ ăn cho người ung thư gan. Người mắc ung thư gan cần tránh các loại thịt béo như thịt bò, thịt cừu và thịt lợn nhiều mỡ…
Thực phẩm chứa lượng muối cao: Tuyệt đối tránh xa các thực phẩm chứa hàm lượng muối cao, bởi hàm lượng muối cao trong cơ thể sẽ tích tụ dịch trong gan của bệnh nhân, từ đó góp phần làm trầm trọng thêm các triệu chứng ung thư gan. Do đó, trong thực đơn của người bệnh nên chế biến chế độ ăn gồm các món ăn nhạt.
Thực phẩm chế biến sẵn: Vì gan chịu trách nhiệm giải độc nên bệnh nhân ung thư gan nên tránh thực phẩm chế biến sẵn (thịt xông khói, xúc xích, giăm bông, mì ăn liền, nước ngọt có ga...) và thực phẩm có nhiều hóa chất để giảm tải và giải độc cho gan.
Tránh rượu và đồ uống có cồn, có ga: Các loại đồ uống này cần được loại bỏ khỏi thực đơn khi mắc ung thư thư gan bởi chúng sẽ khiến gan phải làm việc căng thẳng, trong khi đó gan cũng đang bị bệnh cần được nghỉ ngơi.
Một số vấn đề người bệnh ung thư gan thường gặp và cách khắc phục
Nôn, buồn nôn: Ngậm gừng trước khi ăn 30 phút, chế biến thức ăn dưới dạng luộc, hấp. Ăn thêm bánh mì nướng, bánh quy vào các bữa phụ để giảm cảm giác buồn nôn.
Đầy bụng, chướng bụng, ăn không tiêu: Bổ sung các loại nước cháo gạo, nước gừng, bổ sung thêm sữa chua vào bữa phụ.
Chán ăn: Chia nhiều bữa nhỏ trong ngày, chế biến hợp khẩu vị người bệnh, đa dạng món và trình bày món ăn bắt mắt. Nên bổ sung thêm các sản phẩm dinh dưỡng cao năng lượng trong thời kỳ này.
Sốt cao: Uống nhiều nước, đặc biệt các loại nước bù điện giải; tăng cường các thức uống nhiều vitamin C như cam, bưởi ép, sữa chua… Ăn các loại thức ăn mềm, lỏng như súp, bún, phở, cháo… Sử dụng các gia vị có tính kháng khuẩn như tỏi, hạt tiêu, gừng, tía tô, rau diếp cá…
Chú ý, khi người bệnh không ăn được hoặc ăn uống thông thường không đảm bảo cung cấp đủ dinh dưỡng thì phải có các phương pháp hỗ trợ nuôi dưỡng hoặc nuôi dưỡng thay thế.
Chăm sóc tinh thần cho bệnh nhân ung thư gan
Ung thư gan thường khiến tâm lý chung của đa số bệnh nhân tuyệt vọng và chán nản hoặc hoảng sợ, lo lắng. Tinh thần kém có thể khiến sức khỏe yếu đi hoặc hiệu quả điều trị kém.
Do đó, người thân nên động viên bệnh nhân để giải tỏa tâm lý căng thẳng đồng thời tâm sự để bệnh nhân vững tinh thần chiến đấu với bệnh tật.
Người nhà nên giữ tinh thần lạc quan để bệnh nhân an tâm điều trị nâng cao chất lượng sống hàng ngày.
Theo dõi bệnh nhân bị ung thư gan
Cần chú ý quan sát thường xuyên sự thay đổi về nhiệt độ, hô hấp, mạch, huyết áp... của bệnh nhân, đồng thời cũng chú ý đến màu sắc, số lượng và tính chất của phân và những thứ bị nôn ra, có thấy kèm máu hay không. Nếu như phát hiện bệnh nhân xuất hiện triệu chứng thèm ngủ, biểu cảm lạnh lùng thờ ơ, lo lắng bất an, ảo giác,... nên nghi ngờ về sự hôn mê gan và kịp thời thông báo tới bác sĩ.
Tuân thủ lịch thăm khám, theo dõi và điều trị với bác sĩ
Người nhà và bệnh nhân bị ung thư gan khi được điều trị ngoại trú cần tuân thủ nghiêm ngặt phác đồ điều trị của bác sĩ về chế độ thuốc men và chế độ dinh dưỡng phù hợp. Bên cạnh đó, người bệnh cũng cần được tái khám theo đúng lịch hẹn để bác sĩ đánh giá mức độ đáp ứng điều trị, kiểm tra chức năng gan… nhằm đưa ra những đánh giá và can thiệp kịp thời.
Chăm sóc bệnh nhân ung thư gan đúng cách bằng chế độ dinh dưỡng hợp lý góp phần tạo điều kiện để tái tạo tổ chức gan và ngăn ngừa sự huỷ hoại thêm tế bào gan, từ đó giúp giảm đau, kéo dài thời gian sống và cải thiện chất lượng sống của bệnh nhân. Khi bệnh nhân có một tinh thần tốt thì cơ thể sẽ thoải mái hơn.
Không có nhận xét nào:
Không cho phép có nhận xét mới.